Liselilerin geliştirdiği yazılım, görme engellilerin “gören gözü” olacak

08.01.2025- Lise öğrencileri, sesli komutlar ve betimlemeler yardımıyla görme engellilerin yönlerini daha kolay bulabilmesini sağlayan mobil uygulama geliştirdi.

İkisinin ailesi Kocaeli’de yaşayan, İstanbul Atatürk Fen Lisesinde eğitim gören 3 öğrenci, geçen haziranda engelli arkadaşlarının yaşamlarını kolaylaştıracak yazılım geliştirmeye karar verdi.

Öğrenciler Rabia Azra Akhisar, Kaan Turgun ve Tarıkcan Karadeniz, görme engellilerin de görüşlerini alıp, yaklaşık 6 aylık çalışma sonucunda “Avucumun İçi Gibi” adını verdikleri yazılım geliştirerek mobil uygulama hazırladı.

Uygulama sayesinde görme engelliler, sesli komutlar ve betimlemeler yardımıyla yönlerini daha kolay bulabilecek. Kullanıcılar, görme engeli bulunmayanların yükleyecekleri fotoğraflarla da güzergahlarındaki direk, çöp konteyneri gibi engeller hakkında bilgi sahibi olabilecek.

Yapay zeka desteğiyle geliştirilmesi hedeflenen yazılım, mobil uygulama platformlarında görme engelli bireylerin kullanımına sunuldu.

Öğrenciler, geliştirdikleri yazılımla, mart veya nisanda düzenlenmesi planlanan TÜBİTAK 2204-A Lise Öğrenci Proje Yarışması’nda birinciliği kazanarak yurt dışında Türkiye’yi temsil etmek istiyor.

“Uygulamayı diğerlerinden ayıran yanı, betimleme özelliği”

10. sınıf öğrencisi Rabia Azra Akhisar, AA muhabirine, görme engellilerin hayatını kolaylaştırmak için proje geliştirdiklerini söyledi.

Projelerine güvendiklerini dile getiren Akhisar, “Alanında yenilikçi bir çalışma olduğunu düşünüyoruz. En büyük isteğimiz ise görme engellilerin hayatına katkı sağlaması. Görme engelli bireylerin sokağa daha rahat çıkmasını, kendilerini sokakta yürürken daha güvende hissetmelerini sağlamak, başkasına olan ihtiyaçlarını daha aza indirmek istedik.” diye konuştu.

Kaan Turgun da uygulamanın özelliklerini şöyle anlattı:

“Görme engelli birey, uygulamayı kullandığında Google’ın konum servisini kullanmış oluyor. Uygulama, bu sayede yürürken karşısına çıkan 10 metre mesafedeki bütün engelleri bildiriyor. Görme engellilerin yürüme ortalamasını alarak kaç saniyede 10 metre mesafeyi katedebileceklerini hesapladık. Kaldırımda park halindeki araçlar, direkler, çöp kovaları ve sokak köpekleri de görme engelliler için sıkıntı oluşturabiliyor. Görme engelli olmayan kullanıcı da görme engellilere yardım etmek için fotoğraf çekip uygulamaya yükleyebiliyor.”

Türkiye Beyaz Ay Derneği Genel Merkez Yönetim Kurulu Üyesi Furkan Uğur Eşitti, öğrencilere uygulama konusunda danışmanlık yaptığını ifade etti.

Uygulamanın görme engelli bireylerin adeta “gören gözü” olduğunu belirten Eşitti, şunları kaydetti:

“Bir yerden bir yere gitmek istediğimiz zaman harita, cadde bilgisini bizlere navigasyon olarak veriyor. Uygulamamızı diğer uygulamalardan ayıran diğer özellik ise bizler görme engelli olduğumuz için yollarda bulunan engelleri görmüyoruz, engeli olmayan vatandaşlarımız uygulamayı telefonlarına indirip geçtikleri yolları bizim için betimlerlerse, daha doğrusu yolda gören gözümüz olurlarsa onlara minnet duyarız. Bu uygulamaya ve engeli olmayan bireylere çok ihtiyacımız var. Navigasyon bilgisiyle gittiğimizde karşımıza çıkacak çukura düşme, direğe çarpma veya otobüsü geçme ihtimalleri azalacak.”

Eşitti, yazılımın görme engelli bireylerin danışmanlığında tasarlanmasının önemli olduğunu, bu kapsamda karşılaştığı zorlukları ve edindiği deneyimleri gençlere aktardığını sözlerine ekledi.