İsveç’in NATO üyeliği TBMM’ye geliyor

11.07.2023- Türkiye, İsveç ve NATO görüşmesinde İsveç’in, Gümrük Birliği’nin güncellenmesi ve vize serbestisi dahil Türkiye’nin AB’ye üyelik sürecine aktif destek vereceği bildirildi.

Türkiye, İsveç ve NATO’nun üçlü görüşmesi sonrası yapılan açıklamada, Türkiye’nin, İsveç’in NATO’ya Katılım Protokollerini Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sevk edeceği, İsveç’in de Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne (AB) üyelik sürecinin canlandırılması konusundaki çabaları destekleyeceği bildirildi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, NATO Genel Sekreteri Stoltenberg ve İsveç Başbakanı Kristersson’la bir araya geldi
NATO Genel Sekreteri Stoltenberg: Türkiye ile İsveç arasında ikili güvenlik mekanizması kurulacak
Üst düzey Türk yetkili: Türkiye, yaptırımların kaldırılması, vize serbestisi ve AB sürecine ilişkin tam destek aldı
ABD Başkanı Biden, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın İsveç ile ilgili adımını memnuniyetle karşıladı
Türkiye, İsveç ve NATO’nun Vilnius’taki üçlü görüşmesi sonrası yazılı açıklama yapıldı.

Açıklamada, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ve NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in Vilnius’taki NATO Zirvesi’nde bir araya geldiği aktarıldı.

Son NATO Zirvesi’nden bu yana, Türkiye ve İsveç’in, Türkiye’nin meşru güvenlik endişelerini karşılamak için birlikte yakın çalıştığı kaydedilen açıklamada, bu sürecin bir parçası olarak, 2022’de mutabık kalınan Üçlü Muhtıra’da belirlenen bütün adımlar çerçevesinde İsveç’in, anayasasını tadil ettiği, yasalarını değiştirdiği, PKK’ya karşı terörle mücadelede işbirliğini kayda değer şekilde genişlettiği ve Türkiye’ye silah ihracatını yeniden başlattığı ifade edildi.

NATO tarihinde ilk kez Terörle Mücadele Özel Koordinatörü pozisyonu
Türkiye ve İsveç’in, hem 2022 Madrid NATO Zirvesi’nde kurulan Üçlü Daimi Ortak Mekanizma hem de bakan düzeyinde yılda bir kere bir araya gelecek ve uygun çalışma gruplarını tesis edecek yeni bir ikili Güvenlik Mekanizması çerçevesinde işbirliğine devam etme konusunda uzlaştığı belirtilen açıklamada, şunlar kaydedildi:

“Güvenlik Komitesi’nin ilk toplantısında İsveç, terörizmin tüm tür ve tezahürleriyle mücadelesinin temeli olarak Üçlü Muhtıra’nın 4. maddesi dahil tüm unsurlarının tam manasıyla uygulanmasına yönelik bir yol haritası sunacaktır. İsveç, YPG/PYD ve Türkiye’de FETÖ olarak tanımlanan örgüte destek vermeyeceğini yineler. Türkiye ve İsveç, terörle mücadele işbirliğinin, İsveç’in NATO’ya katılmasının sonrasında da devam edecek, uzun vadeli bir çaba olduğu konusunda hemfikirdirler.

Genel Sekreter Stoltenberg de NATO’nun tüm tür ve tezahürleriyle terörizmi kategorik şekilde kınadığını yeniden teyit etmiştir. NATO, tarihinde ilk kez Terörle Mücadele Özel Koordinatörü pozisyonunun tesis edilmesi de dahil, bu alandaki çalışmalarını kayda değer şekilde hızlandıracaktır. Müttefikler arasında savunma ticareti ve yatırımları konusunda herhangi bir kısıtlama, engel veya yaptırım olmaması gerektiği yönündeki ilkeye bağlıyız. Bu tür engellerin ortadan kaldırılmasına yönelik çalışacağız.”

İkili ticaret ve yatırımlar artırılacak
Türkiye ve İsveç’in, Türkiye-İsveç Ortak Ekonomik ve Ticaret Komitesi (JETCO) aracılığıyla ekonomik işbirliğini artırma konusunda da mutabık kaldığı aktarılan açıklamada, Türkiye ve İsveç’in, ikili ticaret ve yatırımları artırmaya yönelik fırsatları maksimize etmenin yollarını arayacağı belirtildi.

Açıklamada şöyle denildi:

“İsveç, Türkiye’nin, Türkiye-AB Gümrük Birliği’nin güncellenmesi ve vize serbesti dahil AB’ye üyelik sürecinin yeniden canlandırılması konusundaki çabalara aktif destek verecektir. Bu temel üzerinde ve Avrupa-Atlantik bölgesinin caydırıcılık ve savunma gereklilikleri bağlamında, Türkiye, İsveç’in Katılım Protokollerini TBMM’ye sevk edecek ve onaylanması sağlamak için Meclis ile yakın işbirliği içinde olacaktır.”

Türkiye’nin NATO üyeliği konusunda TBMM’ye sevk kararı İsveç basınında geniş yer aldı
Türkiye’nin İsveç’in NATO’ya katılım protokollerini TBMM’ye sevk etme kararı İsveç basınında sevinçle karşılandı.

Expressen gazetesi, “Tarihi karar” başlığını kullanırken NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in, düzenlediği basın toplantısında Türkiye’nin, İsveç’in NATO üyelik sürecini ilerleteceğini duyurduğu belirtildi.

İsveç devlet televizyonu SVT’de, Türkiye’nin İsveç’in NATO üyeliği konusunda “tarihi bir karar” vermesini öne çıkararak NATO üyeliğiyle ülkenin 200 yıllık tarafsızlık politikasının son bulacağı ifade edildi.

Haberde, İsveç’in NATO üyelik sürecinin TBMM’de hızlıca ele alınacağı kaydedildi.

Aftonbladet gazetesi de “Türkiye İsveç’in NATO üyeliğine ‘Evet’ dedi” başlığını kullanarak Türkiye’nin bu kararı uzun bir müzakere süreci sonrasında verdiğine işaret edildi.

Dagens Nyheter gazetesi ise “Türkiye İsveç’in NATO üyeliğini onaylayacak” başlığı kullandı.

Türkiye-İsveç-NATO toplantısının sonuçları Avrupa basınında geniş yer buldu
Türkiye’nin, İsveç’in NATO’ya Katılım Protokolü’nü TBMM’ye sevk edeceği açıklaması, Avrupa basınında “son dakika” gelişmesi olarak geniş yer buldu.

Haberlerde, “zirvenin mutlak kahramanı” olarak nitelendirilen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın İsveç’in NATO üyeliğine “yeşil ışık” yaktığı ifade edilerek Türkiye’nin İsveç’in ittifaka üyeliğini destekleyeceği belirtildi.

Avrupa basınında, “Erdoğan İsveç’in NATO’ya katılmasının önünü açtı”, “Akşam saatlerinde bir sürpriz”, “Anlaşma sağlandı, İsveç yakında NATO’ya katılacak”, “Erdoğan, İsveç’in NATO üyeliği önündeki engeli kaldırma sözü verdi” başlıkları öne çıktı.

Alman basını: Erdoğan İsveç’in NATO üyeliğine destek sözü verdi
Türkiye’nin İsveç kararı Alman basınında son dakika haber olarak duyuruldu.

Bild gazetesi, “Erdoğan İsveç’in NATO’ya katılmasının önünü açtı” başlığını kullandığı haberde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın onay kararının sürpriz olduğu vurgulandı.

Deutschlandfunk radyosunun internet sitesi de “Erdoğan İsveç’in NATO üyeliğini parlamentoya götürmeye hazır olduğunun sinyalini verdi” başlığıyla duyurduğu haberinde İsveç’in planlanan NATO üyeliği konusunda Vilnius’ta hareketlenmeler olduğu ifade edildi.

“Erdoğan İsveç’in NATO üyeliğine destek sözü verdi” manşetini atan Der Spiegel de Ankara’nın uzun süre İsveç’in NATO’ya katılmasına izin vermediğini fakat şimdi İsveç’in üyeliğine yönelik blokajını kaldırdığını ifade etti.

Süddeutsche Zeitung da “Erdoğan İsveç’in NATO üyeliğini engellemekten vazgeçti” başlığını kullandığı haberinde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın katılım protokolünü mümkün olan en kısa sürede parlamentosuna sunmak istediği vurgulandı.

Frankfurter Allgemeine Zeitung ise “Akşam saatlerinde bir sürpriz” başlığıyla Türkiye’nin İsveç’in NATO üyeliğini destekleyeceğini duyurdu.

İngiliz basını: Zirve öncesi yapılan son görüşmelerde “önemli ilerleme” kaydedildi
İngiltere’de Sky News televizyonu Türkiye’nin İsveç’in NATO üyeliği konusundaki kararını, “Stoltenberg, Erdoğan’ın İsveç’in NATO’ya girişini desteklediğini söyledi” başlığıyla “son dakika gelişmesi” olarak duyurdu.

The Times gazetesi, “Erdoğan İsveç’in NATO üyeliğine itirazını geri çekti” başlıklı haberinde, “İsveç, yarın Litvanya’da yapılacak NATO Zirvesi’nden önce Türkiye’nin itirazlarını geri çekmesinin ardından önümüzdeki haftalarda NATO’ya katılma yolunda ilerliyor.” değerlendirmesine yer verildi.

The Guardian gazetesi de “Türkiye İsveç’in NATO başvurusunu desteklemeyi kabul etti” başlıklı haberinde, Litvanya’nın başkenti Vilnius’ta düzenlenecek NATO Zirvesi öncesinde yapılan son görüşmelerde “önemli ilerleme” kaydedildiğini aktardı.

Yunan basını: Erdoğan’dan NATO için yeşil ışık
Yunan basını, Türkiye ile İsveç’in NATO üyeliği konusunda anlaşmaya varmasını yakından takip etti.

Eleftheros Typos gazetesi “son dakika” haberinde, “Erdoğan, İsveç’in NATO üyeliğine evet dedi” başlığını kullandı.

EFSYN gazetesi ise “Sıkı bir pazarlıktan sonra Erdoğan’dan NATO için yeşil ışık” başlıklı haberinde karar sürecini ayrıntılı aktardı.

Ethnos gazetesi de “Hızlı gelişmeler: Stoltenberg, ‘Erdoğan İsveç’in NATO’ya üyeliğini kabul etti’ dedi” başlığıyla verdiği haberde, Anadolu Ajansı kaynak gösterilerek İsveç’in, Gümrük Birliğinin güncellenmesi ve vize serbestisi dahil, Türkiye’nin AB’ye üyelik sürecine aktif destek vereceğine dikkat çekildi.

Yunan Devlet Televizyonu (ERT) ise Stoltenberg’in karara ilişkin “tarihi adım” sözlerini haberin başlığına taşıdı.

İtalyan basını “son dakika” gelişmesi olarak duyurdu
İtalyan basını, Türkiye’nin İsveç’in NATO üyeliğine yeşil ışık yakmasını “son dakika” gelişmesi olarak duyurdu.

İtalyan ANSA ajansı, gelişmeyi, “Anlaşma sağlandı. İsveç yakında NATO’ya katılacak” ifadeleriyle okuyucularına aktardı. Haberde, “Erdoğan olur verdi. Stockholm, Türkiye’nin AB’ye üyeliğini destekleyecek.” ifadeleri yer aldı.

La Repubblica gazetesi de internet sitesinden “Erdoğan’dan İsveç’in NATO üyeliğine yeşil ışık” başlığını kullandı.

Rainews24 haber kanalı da Stoltenberg’in “Anlaşma sağlandı” ifadesiyle Türkiye’nin NATO üyeliği için İsveç’e yeşil ışık yaktığını “flaş haber” olarak geçti.

İspanyol basını: Erdoğan zirvenin mutlak kahramanı
İspanya’da El Pais gazetesi “Erdoğan, İsveç’in NATO üyeliği önündeki engeli kaldırma sözü verdi” başlığı altında verdiği haberde, “İsveç’in NATO’nun 32. üyesi olma yolu açıldı. Yoğun bir müzakere turu, Ankara’nın, neredeyse tüm diğer müttefiklerinden gelen güçlü baskılara rağmen sürdürdüğü İsveç’in katılımına yönelik vetosunun engelini kaldırma taahhüdünü mühürlemesini mümkün kıldı.” diye yazdı.

ABC gazetesi ise “Erdoğan, İsveç’in tarihi tarafsızlığını sona erdirecek olan NATO’ya üyeliğine yeşil ışık yaktı” başlığını kullandı.

“Erdoğan, kendisini mevcut dünya liderlerinin büyük stratejisti-müzakerecisi olarak gösteriyor. Ne Biden ne Macron ne de Scholz” ifadesini kullanan gazete, “Erdoğan’ın Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşta arabuluculuğa bugün NATO Zirvesi’nde İsveç’in 32. üye olmasına evet diyerek yeni bir başlangıç eklediğini ve zirvenin mutlak kahramanı olduğunu” kaydetti.

Balkanlar
Bosna Hersek’in en çok okunan haber portallarından Klix, haberinde “Türkiye, İsveç’in NATO’ya üyeliğini destekleyecek.” ifadesini kullandı.

Sırbistan medyası, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in açıklamalarına yer vererek Türkiye’nin İsveç’in NATO’ya katılım protokolünü meclise sevk edeceğini belirtti.

Sırbistan Radyo ve Televizyonu da “Erdoğan, İsveç’in NATO üyeliği için rampayı kaldırdı.” değerlendirmesini yaptı.

Hırvatistan medyası, gelişmeleri “Türkiye’den İsveç’e yeşil ışık” ve “Erdoğan, İsveç’in NATO üyeliğini kabul etti” başlıklarıyla duyurdu.

Avrupalı liderler, Türkiye-İsveç-NATO toplantısının sonuçlarını memnuniyetle karşıladı
Türkiye, İsveç ve NATO’nun Vilnius’taki üçlü görüşmesinin ardından Türkiye’nin, İsveç’in NATO katılım protokolünü Türkiye Büyük Millet Meclisine (TBMM) sevk etme kararını Avrupa genelinde liderler ve bakanlar tebrik mesajlarıyla karşıladı.

Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Charles Michel, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, “Vilnius’tan güzel haber.” ifadesini kullanırken AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de “Vilnius’ta tarihi bir adım. Türkiye’nin, İsveç’in NATO’ya katılımını onaylamayı taahhüt ettiği adımını memnuniyetle karşılıyorum.” değerlendirmesinde bulundu.

İngiltere Başbakanı Rishi Sunak, yaptığı açıklamada, “Bu, NATO için hepimizi daha güvenli kılacak tarihi bir adım. İsveç, sizi ittifakta görmeyi dört gözle bekliyoruz.” ifadelerini kullandı.

Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, Twitter’dan yaptığı açıklamada, “Vilnius’tan iyi haber. Türkiye’nin İsveç’in NATO üyeliğini onaylamasının önü nihayet açıldı.” görüşünü paylaştı.

İsveç’in NATO’ya üyeliği için gösterdikleri ortak çabanın sonuç verdiğini belirten Baerbock, “32 ile hep birlikte daha güvendeyiz. Tebrikler İsveç.” paylaşımında bulundu.

Kosova Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani de Twitter paylaşımında “Mükemmel haber! Sırada: Daha güçlü bir İttifak ve daha güvenli bir Avrupa için Kosova, Ukrayna ve Bosna-Hersek NATO’ya!” ifadelerini kullandı.

Norveç Başbakanı Jonas Gahr Store, kararın İskandinavya için de önemli olduğunu belirterek, “Stoltenberg, Erdoğan ve Kristersson arasında bu akşam yapılan anlaşmayı memnuniyetle karşılıyoruz. NATO’da birleşik bir İskandinavya ittifakı daha güçlü, bölgemizi daha güvenli yapacaktır.” ifadelerine yer verdi.

Hollanda Savunma Bakanı Kajsa Ollongren, Twitter’dan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in paylaşımını alıntılayarak, “Vilnius’taki NATO Zirvesi öncesinde İsveç’in üyeliğiyle ilgili iyi haber. İsveç’i NATO üyesi olarak karşılamayı dört gözle bekliyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.

Paylaşımında İsveç’in NATO’ya üyeliği için “Birlikte güçlü” mesajına yer veren Ollongren, İsveççe “NATO’ya hoş geldin İsveç.” ifadesini kullandı.

Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinstö de açıklamasında, “Sık sık söylediğim gibi Finlandiya’nın NATO üyeliği, İsveç olmadan tamamlanmış sayılmaz. Tamamlanmasına bir adım kaldı. İsveç’le birlikte tüm ittifak daha da güvenli olacak.” görüşünü paylaştı.

AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Türkiye’nin kararını tarihi bir adım olarak niteleyerek, “Bu karar, İsveç halkı ve ortak güvenlik ve savunma politikamız için iyi bir haber. Güçlü bir NATO, Avrupa’yı daha da güvenli yapar.” değerlendirmesinde bulundu.

Fransa Dışişleri Bakanı Catherine Colonna, Twitter’dan yaptığı açıklamada, Türkiye’nin İsveç’in NATO’ya katılım protokolünü onaylama niyetini memnuniyetle karşıladığını ve bunun bir an önce gerçekleşmesini umduğunu belirtti.

Colonna, İsveç’in NATO ittifakını güçlendireceğini ifade etti.

İsveç Savunma Bakanı Pal Jonson da katılım sürecinin en yakın zamanda başlayacağını vurguladığı açıklamasında, ülkesinin katılımıyla hem İsveç’in hem de NATO güvenliğinin daha da güçleneceğini kaydetti.

İngiltere Dışişleri Bakanı James Cleverly de İsveç’in NATO’ya katılmasının herkesin yararına olacağını belirtti. Cleverly, “Katılımları hepimizi daha güvende kılar. Birleşik Krallık, Türkiye’nin bunu daha da yakınlaştıran adımlarını takdirle karşılıyor. İsveçli dostlarımızın yanında olmaya devam edeceğiz.” ifadelerini kullandı.

Estonya Dışişleri Bakanı Margus Tsahkna, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, Türkiye’nin, NATO üyeliği konusunda anlaşmaya varmasının İsveç’i üyeliğe bir adım daha yaklaştırdığını ve Baltık Denizi’ni “NATO Gölü” haline getireceğini belirtti.

Tsahkna, İsveç’i yakında ittifakta görmekten ve müşterek güvenliği güçlendirmekten dolayı heyecanlı olduklarını vurguladı.