ETF nedir, ne anlama gelir, Bitcoin için önemi nelerdir?

ETF’nin açılımı, Exchange-Trader Fund, yani Borsada İşlem Gören Fon veya Borsa Yatırım Fonu. Basitçe açıklamak gerekirse adından da anlaşılacağı gibi sıradan yatırım fonlarının borsada işlem gören halini ifade ediyor.

Neden önemli?
Hisse senedi gibi spot fiyatla alınıp satılan ETF’ler, bir ya da birden çok dayanak varlığa sahip olabiliyor. Fon, bu varlıkların getirilerini kopyalayarak yatırımcılara sunuyor. Dünyada oldukça popüler olan ETF’lerin en büyük ilk 10’unun yönetimi altındaki varlıklar 1 trilyon doları aşıyor.

Bir Bitcoin ETF‘sinin onaylanması halinde Bitcoin de trilyon doları bulan bu pazardan pay almış olacak. Bunun fiyata önemli bir etkisinin olacağı düşünülüyor.

Altın için ilk ETF, 2013 yılının Mart ayında onaylanmıştı. Bunun ardından altının fiyatı %300’den fazla artmıştı. ETF’nin Bitcoin’i de benzer şekilde etkileyebileceği beklentisi var.

Bitcoin ETF’i ne sağlar?
Öte yandan Bitcoin ve kripto paralar birçok yatırımcı tarafından riskli varlık olarak tanımlanıyor. Yasal statüsünün netlik kazanamaması bir kenara dursun, işin teknik karmaşasından uzak durmak isteyenlerin bir noktada kripto para borsalarına güven duyması gerekiyor. Kripto para borsaları ile ilgili sık sık problemler yaşandığı göz önünde bulundurursak, yatırımcılar da haklı olarak kendini korumaya almak istiyor. Bu doğrultuda, Bitcoin ETF satın alan bir yatırımcı, cüzdanının özel anahtarının kendisine ait olup olmamasıyla ilgilenmez.

ETF, aynı zamanda yatırımcılara çeşitlilik sunar. Örneğin; Bitcoin ETF’si alan bir yatırımcı, eş zamanlı olarak Amazon firmasının hisse senedini de alabilir. Bu tamamen opsiyonel olup yatırımın çeşitlendirilmesi kolaylaştırır.

ETF’lerin dezavantajları
Bu fonların alınabilmesi için fon yönetim ücretleri ödenmektedir. Kripto paralardaki “gas fee” kavramına benzetebileceğimiz bu yönetim ücretleri, önemli miktarda alındığında oldukça yüksek miktarlardadır. Yatırımcının satın aldığı ETF, bir kripto para değildir. Dolayısıyla, Bitcoin cinsinden diğer kripto paralar ile takas yapılamaması da dezavantaj olarak görülebilir.

Bitcoin ETF gelişimi ve başvurular
Geçmişi 2013 yılına kadar uzanan Bitcoin ETFleri, ilk olarak Winklevoss ikizler tarafından ABD’deki SEC (Security Exchange Comission) kuruluna teklif olarak sunuluyor. Fakat, ne Winklevoss kardeşlerin teklifi ne de daha sonrasında SEC’ye götürülen ETFler onaylanıyor. Dünyadaki ilk Bitcoin ETF listelenmesi Brezilya merkezli fon yönetim şirketi ve NASDAQ iş birliği ile Eylül 2020’de gerçekleşiyor. Böylelikle, Bermuda isimli borsadan ilk kez bir Bitcoin ETF’si halka arz edilmiş oluyor.

ABD’de Nisan 2021 ayı itibari ile repütasyonu ve profili yüksek en az yedi adet Bitcoin ETF başvurusu yapıldı. Bunlardan bazıları; Fidelity, VanEck, SkyBridge Capital, Bitwise şirketleridir.

SEC, şu ana kadar herhangi bir spot Bitcoin ETF’i onaylamış değil fakat bazı vadeli Bitcoin ETF’lerine ise onay verdi. Buna rağmen piyasa, yine de dört gözle bir spot ETF’in onaylanmasını bekliyor.

Bitcoin ETF onayı: 240 güne kadar sürebilir
ABD’de ETF’ler SEC’nin onayından geçiyor. SEC, bir Bitcoin ETF başvurusunu onaylamadan veya reddetmeden önce ineleme süresini başvuru gününden itibaren 240 güne kadar uzatabiliyor.